Ra mắt Công cụ Tìm kiếm Thực phẩm An toàn & Hữu cơ và video về Hệ thống Đảm bảo có sự tham gia - PGS

Thứ Bảy 30/01/2016 là một ngày quan trọng với VECO Việt Nam! Chúng tôi đã cho ra mắt sáng kiến Công cụ Tìm kiếm Thực phẩm An toàn & Hữu cơ và tổ chức buổi Tọa đàm về Hệ thống Đảm bảo Chất lượng có Sự tham gia (PGS) giữa các bên liên quan tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam. Trong quá trình diễn ra tọa đàm, VECO đã trình chiếu một bộ phim tài liệu mới và tổ chức trưng bày ảnh về PGS.

An toàn thực phẩm là một mối quan tâm lớn ở Việt Nam. Không tuần lễ nào trôi qua mà không có bài báo vạch trần một bê bối về thực phẩm. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự mất an toàn trong thực phẩm, một trong những nguyên nhân chính là chất độc, thuốc bảo vệ thực vật bị cấm và phân bón tổng hợp đang bị nhập lậu qua biên giới với Trung Quốc và bán ở các chợ địa phương với giá thành rất rẻ. Chính phủ Việt Nam đã ban hành một danh sách các loại hóa chất nông nghiệp được phép sử dụng, hạn chế sử dụng và bị cấm. Tuy nhiên, việc thẩm lậu qua biên giới làm cho danh sách này khó được đưa vào đời sống.

Thêm vào đó, phần lớn nông dân Việt Nam là các nông hộ nhỏ và nghèo; diện tích canh tác của họ dưới 1 ha. Nguồn thu chính của gia đình đến từ làm nông, đa phần trong số đó chăn nuôi thêm gia súc gia cầm, sản xuất đồ thủ công hoặc làm việc bán thời gian ở các nhà máy. Những nông dân này thường ít có cơ hội tiếp cận với thông tin chính xác về cách sử dụng và bảo quản an toàn các hóa chất (cấm hoặc không cấm) mà họ mua ở chợ. Người bán hàng có thể đã hướng dẫn họ nhưng sau đó, hầu như họ lại sử dụng một cách tùy tiện để chắc chắn rằng vụ mùa của mình không bị ảnh hưởng bởi sâu bệnh. Hậu quả là một khối lượng lớn rau xanh bán tại chợ có chứa dư lượng lớn các chất hóa học. Điều này lý giải tại sao an toàn thực phẩm là nỗi lo lắng thường trực với nhiều người Việt Nam.

VECO Việt Nam đã và đang góp phần giải quyết vấn đề này. Trong sự kiện diễn ra ở Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam, chúng tôi đã đưa ra hai giải pháp nhằm tạo nên sự khác biệt.

Giải pháp đầu tiên là ra mắt Công cụ Tìm kiếm Thực phẩm An toàn & Hữu cơ. Được hỗ trợ bởi Quỹ Đổi mới của VECO, sáng kiến này giúp người tiêu dùng ở Hà Nội tìm được các cửa hàng bán rau an toàn và hữu cơ.

Số lượng nhóm nông dân ở Việt Nam trồng rau an toàn và hữu cơ đang dần tăng lên đáp ứng nhu cầu ngày một tăng cho loại rau này từ phía người tiêu dùng. VECO Việt Nam hỗ trợ những nhóm nông dân đó thông qua các dự án. Có ít nhất gần 100 cửa hàng ở Hà Nội bán rau an toàn & hữu cơ. Tuy vậy, theo một nghiên cứu, điều đáng ngạc nhiên là chỉ có 4% tổng số rau tiêu thụ ở Hà Nội là an toàn hoặc hữu cơ. Nói cách khác: nhu cầu và nguồn cung cho những loại rau này là rất lớn, nhưng cả hai phía đều không tìm đến nhau. VECO gọi đây là nghịch lý an toàn thực phẩm.

Tại sao người tiêu dùng không mua rau an toàn và hữu cơ nếu họ lo lắng về sự an toàn của thực phẩm? Đó là một câu hỏi hay và có rất nhiều câu trả lời: thu nhập trung bình hàng tháng không cao trong khi rau hữu cơ & an toàn lại đắt hơn rau bình thường; người tiêu dùng không tin vào cơ quan nhà nước hay các hệ thống chứng nhận; thói quen tiêu dùng làm người tiêu dùng nản lòng khi bắt đầu với những cửa hàng mới. Tuy nhiên, nếu bạn trực tiếp hỏi họ, lý do phổ biến nhất sẽ là: ‘Tôi không rõ nơi nào bán rau an toàn hay rau hữu cơ’.

Sau khi tìm kiếm các cửa hàng bán rau an toàn và hữu cơ tại Hà Nội, VECO Việt Nam đã xây dựng một công cụ bao gồm website và ứng dụng trên điện thoại chạy hệ điều hành Android và iOS.

Công cụ này đưa những cửa hàng bán rau an toàn và hữu cơ lên bản đồ: người tiêu dùng có thể nhập địa chỉ của họ và bản đồ sẽ hiển thị các cửa hàng bán rau an toàn & hữu cơ gần đó. Người tiêu dùng có thể thấy nhiều thông tin khác nhau về cửa hàng: thông tin liên hệ, loại chứng nhận và loại rau cửa hàng có.

Với Công cụ Tìm kiếm Thực phẩm An toàn và Hữu cơ, các gia đình có thể mua sắm ở những cửa hàng đáng tin cậy. Cửa hàng sẽ tăng doanh thu và những nông dân trồng rau an toàn & hữu cơ có thể nâng cao thu nhập.

Bạn có thể tải ứng dụng bằng cách tìm kiếm từ khóa ‘Safe & Organic Food Finder’ trên cửa hàng ứng dụng. Bạn cũng có thể tìm thấy thông tin trên website www.soff.asia.

Sau sự kiện ra mắt công cụ Tìm kiếm Thực phẩm An toàn và Hữu cơ, đại diện chính quyền địa phương, người tiêu dùng, doanh nghiệp, nông dân cùng các đơn vị hỗ trợ bao gồm VECO Việt Nam đã tham gia tọa đàm về Hệ thống Đảm bảo có sự tham gia (PGS). Trước buổi tọa đàm, một đoạn phim ngắn về PGS do VECO thực hiện đã được trình chiếu.

Tại sao PGS lại quan trọng đến vậy? Vâng, một trong những yếu tố thiết yếu của sản xuất rau an toàn và hữu cơ là chứng nhận: hiện nay tại Việt Nam, VietGAP đang là hệ thống chứng nhận chính thống. Nông dân muốn rau an toàn được chứng nhận VietGAP thì cần phải tuân thủ một quy trình nghiêm ngặt, phức tạp. Một phần của quy trình này là quá trình chứng nhận tốn kém được thực hiện bởi một công ty chứng nhận bên ngoài.

D độ phức tạp và chí phí cao mà các nông hộ quy mô nhỏ khó đạt được chứng nhận VietGAP. Điều này có nghĩa rằng, cho dù sản phẩm của người dân là an toàn hay hữu cơ thì họ cũng không thể bán được như mong đợi nếu như không có chứng nhận.

Trước thực tế này, VECO Việt Nam đã đề xuất một phương án khác: Hệ thống Đảm bảo có sự tham gia – PGS. PGS là một hệ thống đảm bảo chất lượng sản phẩm khả thi đối với với nông dân quy mô nhỏ. Thực hiện PGS không yêu cầu chứng nhận bên thứ ba tốn kém. Hơn nữa, các thủ tục hành chính, giấy tờ dễ quản lý hơn. Một trong những ưu điểm lớn của PGS chính là hệ thống chứng nhận của nó: với VietGAP, việc thanh, kiểm tra quá trình sản xuất, sản phẩm và tiêu thụ được thực hiện môt lần bởi công ty chứng nhận bên ngoài. Nếu người dân qua được quá trình thanh kiểm tra thì họ sẽ nhận được chứng nhận. Với PGS, quá trình sản xuất của các nông hộ đươc thanh, kiểm tra thường xuyên bởi nhiều bên liên quan bao gồm đại diện chính quyền địa phương, đơn vị tiêu thụ, người tiêu dùng và các hộ nông dân khác. Nếu hộ nông dân tuân thủ các tiêu chuẩn sản xuất rau an toàn hoặc hữu cơ thì sản phẩm của họ sẽ được chứng nhận an toàn hoặc hữu cơ và được tiêu thụ tại các cửa hàng.

Mới đây VECO Việt nam đã thực hiện một video mới cung cấp thêm thông tin về hệ thống PGS, lợi ích mà PGS mang lại và thực tế áp dụng tại xã Trác Văn, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam – địa bàn dự án của VECO. Các bạn có thể xem video này dưới đây.

Bên cạnh hoạt đông trình chiếu video và tọa đàm về PGS, người tham gia cũng có thể tham gia buổi trưng bày ảnh về các hoạt động của PGS trong hai ngày tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam. Hơn 50 bức ảnh cho thấy các bước khác nhau trong việc xây dựng và thực hiện PGS.

Để thiết lập PGS cần thực hiện nhiều bước khách nhau và cần nhiều bước khác nữa để có thể giải quyết triệt để các vấn đề an toàn thực phẩm tại Việt Nam. Tuy nhiên, trong khuôn khổ sự kiện này, một số bước được thực hiện đúng hướng.